ABD yarı iletken endüstrisi için oldukça çalkantılı bir yıl oldu. Yapay zekâ yarışında avantaj elde etmek isteyen ABD’nin bu sektöre olan ilgisi giderek artarken, Intel’in başına Lip-Bu Tan’ın getirilmesinden Biden’ın görev süresinin sonunda önerdiği ancak yürürlüğe girmeyen yeni ihracat kurallarına kadar birçok gelişme yaşandı. İşte 2025 yılında şimdiye kadar yaşananlar:
Ocak
6 Ocak – Anthropic CEO’su Dario Amodei’den çağrı: Anthropic’in kurucu ortağı Dario Amodei, Wall Street Journal’da kaleme aldığı yazıda Çin’in yapay zekâda geride kalmasının ana nedenlerinden birinin ABD’nin uyguladığı çip ihracat kontrolleri olduğunu belirtti ve Başkan Trump’tan bu kontrollerin sıkılaştırılmasını istedi.
13 Ocak – Biden’dan veda kararnamesi: Eski Başkan Joe Biden, görev süresinin bitmesine bir hafta kala, ABD üretimi yapay zekâ çiplerinin ihracatına yönelik kapsamlı yeni kurallar önerdi. Bu düzenleme, ülkeleri üç ayrı kategoriye ayırarak farklı düzeylerde ihracat kısıtlamaları getirecekti, ancak yürürlüğe girmedi.
27 Ocak – DeepSeek’in “akıl yürüten” modeli sektörü karıştırdı: Çinli yapay zekâ girişimi DeepSeek, R1 adını verdiği açık kaynaklı akıl yürütme modelini yayımladı. Bu gelişme doğrudan yarı iletkenlerle ilgili olmasa da sektör genelinde büyük yankı uyandırdı.
Şubat
3 Şubat – Senatörlerden yeni kısıtlama çağrısı: Elizabeth Warren ve Josh Hawley gibi önde gelen senatörler, Ticaret Bakanı adayına bir mektup yazarak Nvidia’nın H20 AI çiplerinin ihracatının daha sıkı kontrol altına alınmasını talep etti.
28 Şubat – Intel’in Ohio çip fabrikası bir kez daha ertelendi: 28 milyar dolarlık bu dev projenin inşası yavaşlatıldı. Fabrikanın tamamlanması 2030’u, açılması ise 2031’i bulabilir.
Mart
12 Mart – Intel’in yeni CEO’su belli oldu: Şirket, eski yönetim kurulu üyesi ve sektörün deneyimli ismi Lip-Bu Tan’ın 18 Mart itibarıyla CEO olarak göreve başlayacağını duyurdu.
Nisan
1 Nisan – Intel odak değiştiriyor: Lip-Bu Tan göreve gelir gelmez, şirketin “odaklanma” stratejisini duyurdu. Bu kapsamda bazı yan iş kolları ayrıştırılacak ve özel müşterilere yönelik çipler geliştirilecek.
3 Nisan – Intel ve TSMC ortaklık yolunda: Her iki şirket de yorum yapmasa da, Intel’in çip üretim tesislerinin ortak bir girişimle işletilmesi için TSMC ile anlaşmaya vardığı iddia edildi.
9 Nisan – Trump ile Nvidia arasında kulis: Nvidia CEO’su Jensen Huang’ın Mar-a-Lago’da Donald Trump ile görüştüğü bildirildi. Görüşmenin ardından Nvidia’nın bazı ihracat kısıtlamalarından muaf tutulabileceği konuşuldu.
15 Nisan – Trump yönetimi yeni kısıtlamalar getirdi: Nvidia’nın H20 AI çipi, ihracat lisansı gerektiren ürünler listesine alındı. Bu durumun Nvidia’ya 5,5 milyar dolarlık zarara yol açacağı açıklandı.
22 Nisan – Intel’den dev işten çıkarma: Intel, yönetim yapısını sadeleştirmek amacıyla 21.000’den fazla çalışanıyla yollarını ayıracağını duyurdu.
30 Nisan – Anthropic ihracat kısıtlamalarında ısrarcı: Şirket, çip ihracatına yönelik kontrollerin daha da sıkılaştırılmasını ve Tier 2 ülkelerin kapsamının genişletilmesini savundu. Nvidia ise bu çağrıya alaycı bir açıklamayla karşılık verdi.
Mayıs
7 Mayıs – Trump yönetiminden geri adım: “AI Diffusion Framework” adlı kısıtlamalar yürürlüğe girmeden bir hafta önce uygulanmayacağı açıklandı. Yeni bir çerçeve oluşturulacağı belirtildi.
13 Mayıs – Biden’ın düzenlemesi rafa kalktı: Ticaret Bakanlığı, Biden döneminde önerilen AI Diffusion kuralını resmi olarak iptal etti.
20 Mayıs – Intel yeniden yapılanıyor: Intel, telekom ekipmanlarına yönelik çipler üreten networking ve edge birimlerini elden çıkarmayı planlıyor.
21 Mayıs – ABD-Çin arasında gerilim artıyor: Çin Ticaret Bakanı, ABD’nin Huawei çiplerinin küresel kullanımı üzerindeki baskılarına sert yanıt verdi.
28 Mayıs –
- Nvidia zararını açıkladı: H20 çiplerine getirilen ihracat lisansı kısıtlamaları nedeniyle Nvidia, ilk çeyrekte 4,5 milyar dolar zarar ettiğini bildirdi. İkinci çeyrek için zarar beklentisi 8 milyar dolar.
- AMD atağa geçti: AMD, ışık fotonlarıyla veri aktarımı yapan bir girişim olan Enosemi’yi satın aldı.
Haziran
4 Haziran – AMD, Nvidia’ya gözünü dikti: AMD, AI yazılımlarının farklı donanımlara adapte edilmesini sağlayan Brium’u bünyesine kattı.
6 Haziran – AMD’den bir satın alma daha: Şirket, AI çıkarım çipleri geliştiren Untether AI’ın ekibini transfer etti.
13 Haziran – Nvidia, Çin’i gelir tahminlerinden çıkardı: CEO Jensen Huang, Çin pazarının artık şirketin finansal tahminlerinde yer almayacağını duyurdu.
17 Haziran – Intel’de işten çıkarmalar başlıyor: Intel Foundry biriminde çalışanların %15 ila %20’si işten çıkarılacak.
18 Haziran – Intel üst yönetimini yeniliyor: Yeni gelir sorumlusu ve mühendislik liderlerinin atanmasıyla şirket yeniden yapılanma sürecine hız verdi.
Temmuz
14 Temmuz –
- Nvidia Çin’e geri dönüyor: Şirket, H20 çiplerinin Çin’de yeniden satılabilmesi için başvuruda bulundu. Ayrıca Çin pazarı için özel tasarlanmış yeni bir çip olan RTX Pro’yu duyurdu.
- Malezya’dan önlem: Malezya, ABD yapımı AI çiplerinin ihracatında 30 gün önceden izin alma şartı getirdi.
16 Temmuz – Nvidia pazarlık kozu oldu: Nvidia ve AMD gibi şirketlerin Çin’e bazı AI çiplerini yeniden satmasına izin verildi. ABD, bu kararın Çin ile nadir toprak elementleri konusundaki pazarlıkların bir parçası olduğunu doğruladı.
17 Temmuz – BAE anlaşması beklemede: ABD, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Nvidia’dan milyarlarca dolarlık AI çipi alma taahhüdü içeren anlaşmasını askıya aldı. Sebep: Çin’e kaçak satış endişesi.
23 Temmuz – Trump’tan AI Eylem Planı: Trump yönetimi, AI eylem planını ve ilgili başkanlık emirlerini açıkladı. Ancak ihracat kısıtlamalarına dair net detaylar yer almadı.
24 Temmuz – Intel bazı projelerden çekiliyor: Şirket, Almanya ve Polonya’daki üretim projelerini rafa kaldırdı ve yıl sonuna kadar çalışan sayısını 75.000’e düşüreceğini duyurdu.
Bu gelişmeler, ABD’nin hem ekonomik hem de jeopolitik düzeyde yarı iletken sektöründe oynadığı rolü gözler önüne seriyor. 2025’in geri kalanında bu tabloda nasıl değişiklikler olacağını hep birlikte göreceğiz.
”Yapay Zekâ Trafiği Artırıyor: Haziran’da 1.13 Milyar Yönlendirme, Zirvedeki Siteler Açıklandı!”haberimizin detaylarına buradan ulaşabilirsiniz!
FounderN Kimdir?
FounderN, girişimcilik dünyasının en güncel haberleri, inovasyon odaklı içerikleri ve ekosistemin her bir parçasına değer katan çalışmalarıyla, faaliyet gösteren dinamik bir dijital medya platformudur. 2020 yılında “Girişim Haberleri” adıyla başlayan serüvenimiz, Eylül 2024 itibarıyla FounderN kimliği ile, girişimcilik ekosisteminin ilham veren dinamik sesi olma yolculuğuna devam ediyor. FounderN; teknoloji, girişim ve yatırım dünyasındaki gelişmeleri yaratıcı ve yenilikçi bir perspektifle sunarak iş dünyasının liderlerini, yatırımcılarını ve girişimcilerini sizlerle bir araya getirir.
FounderN olarak misyonumuz, yalnızca yaşanan son gelişmeleri paylaşmak değil, okurlarımızı bu gelişmelerin aktif bir parçası haline getirmek ve ekosistemin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlamaktır. Ekosistemdeki en yeni gelişmelerden haberdar olmak, büyüyen bu topluluğun bir parçası olmak istiyorsanız, bültenimize abone olabilir, sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip ederek ilham dolu bu yolculuğa katılabilirsiniz.
Bizimle Keşfetmeye Devam Edin: İlginizi çekebilecek diğer #Gündem Haberleri için tıklayın!
FounderN LinkedIn hesabına buradan ulaşabilirsiniz.
FounderN Instagram hesabına buradan ulaşabilirsiniz.
