Elektrik. Gözle göremediğimiz ama hayatımızın her köşesine sızan görünmez bir damar. Sabahları çalan alarmımızdan geceleri yanan lambaya, nefes aldıran hastane cihazlarından internet bağlantısına kadar her şey onunla mümkün. Peki ya bir sabah uyandığımızda o damar kesilirse?
Geçtiğimiz Mart ayında İspanya’da yaşanan büyük çaplı elektrik kesintisi, bu sorunun gerçek bir provasını sundu. Sadece birkaç saatlik bir karanlık, gündelik yaşamı adeta felç etti ve bize şunu bir kez daha hatırlattı: Elektrik sadece bir kolaylık değil, bütünlüğün kendisi. Onsuz bir dünya, bugünkü dünya değil.
İspanya’da Ne Oldu?
Mart 2025’in başlarında İspanya’nın doğusunda başlayan geniş çaplı bir kesinti, kısa sürede Valensiya’dan Barselona’ya kadar yayıldı. Aşırı yüklenme ve bazı trafo merkezlerindeki zincirleme arızalar büyük bir çöküşe yol açtı; bu durum yalnızca konutları değil, havaalanlarından metro hatlarına, sinyalizasyon sistemlerinden internet ve mobil iletişime kadar tüm altyapıyı felç etti.
Hastaneler hızla jeneratörlere geçerek kritik hizmetleri sürdürmeye çalıştı, ancak küçük sağlık merkezleri ciddi zorluklar yaşadı. Su pompalarının devre dışı kalması bazı bölgelerde su kesintisine yol açtı; marketlerdeki soğutucuların bozulmasıysa ciddi gıda kayıpları doğurdu. Şehirlerde ulaşım neredeyse tamamen durdu, uçuşlar ertelendi, metrolar ve trafik ışıkları çalışmadı; alışveriş merkezleri boşaltıldı.
Kesintinin temel nedeni Avrupa enerji ağındaki teknik bir arızaydı ama yaşananlar, altyapının ne kadar kırılgan olduğunu ve böyle bir çöküşün nasıl domino etkisi yaratarak hayatın her alanını etkileyebileceğini net biçimde gösterdi. Evlerinde elektrikli solunum cihazına bağlı olanlar için bu saatler büyük bir paniğe dönüşürken, herkes için elektriksiz bir dünyanın nasıl olabileceğine dair çarpıcı bir tablo ortaya çıktı.
Kısa Vadede Bizi Neler Bekler?
İlk birkaç saat içinde şehirler sessizleşir. Işıklar söner, bilgisayarlar kapanır, telefonlarımız şarjı bitene kadar bize eşlik eder. Marketlerde kasalar çalışmaz, ATM’ler hizmet veremez. Asansörlerde mahsur kalanlar olur, trafikte kaos başlar çünkü trafik lambaları durur. İspanya’daki kesintide en çok konuşulan sorunlardan biri de şehir içi ulaşımın tamamen durmasıydı. Metro seferleri iptal edildi, havaalanlarında ciddi aksaklıklar yaşandı.
Ama işin ilginç bir yanı var: Bu tür kesintiler, kısa süreli de olsa bazen olumlu etkiler bırakabiliyor. O gün İspanya’da insanlar sokaklara çıktı, komşularıyla tanıştı, uzun süredir erteledikleri şeylere yöneldi. Evlerde mum ışığında sohbetler edildi, balkonlarda şarkılar söylendi. Sosyal medya sessizleşince bireysel ekranlardan uzaklaşan insanlar, teknolojisiz bir dayanışmanın ve huzurun tadına vardı. Hatta bazıları, “Uzun zamandır böyle huzurlu hissetmemiştim” diyerek bu beklenmedik deneyimi olumlu hatırladı.
Bir başka dikkat çeken konu ise doğanın üzerindeki etkiler. Kısa süreli elektrik kesintilerinde hava ve gürültü kirliliği azalır. Şehirler sessizleşir, ışık kirliliği azaldığı için gökyüzü daha berrak hale gelir. İspanya’daki kesinti sırasında pek çok kişi, yıllardır göremedikleri kadar net bir yıldız manzarasına tanık olduklarını yazdı. Bu da doğayla yeniden bağlantı kurmak için nadir bir fırsat sundu.
Elbette bu yalnızca kısa süreli kesintiler için geçerli. Saatler günlere, günler haftalara uzarsa işin rengi değişir.
Uzun Vadede Ciddi Sonuçlar
Diyelim ki bu kesinti yalnızca bir ülkeyi değil, kıtalar düzeyinde bir alanı etkiliyor ve sadece birkaç saat değil, haftalarca sürüyor. İşte o zaman hayat yavaşlamakla kalmaz, tamamen durur:
- İletişim sistemleri çöker. Telefonlar, internet, televizyon… Bilgi akışı kesilir, acil durum haberleri yayılamaz.
- Sağlık sistemi sekteye uğrar. Ameliyatlar iptal edilir, yoğun bakım üniteleri devre dışı kalır. Aşılar bozulur, ilaç üretimi durur.
- Tarımsal üretim ve gıda zinciri çöker. Sulama sistemleri durur, lojistik aksar, market rafları boşalır.
- Ekonomik kriz patlak verir. Bankacılık sistemi çöker, para akışı durur. Kredi kartları, ATM’ler, kripto cüzdanlar çalışmaz.
- Şehir hayatı çöker. Güvenlik sistemleri çalışmaz, suç oranları artar, kaos baş gösterir. İnsanlar kırsala göç etmeye başlar.
Bu senaryolar birer bilim kurgu değil. Dünya çapında enerji güvenliğini tehdit eden siber saldırılar, güneş patlamaları ve altyapı ihmalleri bu felaketlerin gerçek olabileceğini gösteriyor.
Ne Öğrendik?
İspanya’daki kesinti bize şunu gösterdi: Enerjide sürdürülebilirlik ve çeşitlilik hayati önemde. Yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmak yalnızca çevre için değil, hepimizin güvenliği için kritik. Ayrıca bireysel hazırlık da önemli: Evde küçük bir jeneratör, el feneri, powerbank gibi temel ekipmanlar kriz anlarında hayat kurtarabilir.
- Yenilenebilir enerji yatırımları: Güneş panelleri, rüzgar türbinleri gibi yerel çözümler merkezi sistem çökerse yaşamı sürdürülebilir kılar.
- Ev tipi mikro üretim: Balkon tipi güneş panelleri veya jeneratörler bireysel çözümler sunar.
- Enerji tasarrufu bilinci: Elektriği verimli kullanmak sistemi daha az kırılgan hale getirir.
- Afet senaryolarına hazırlık: Mumlar, powerbank’ler, radyolar ve konserve stokları teknolojisiz günleri daha kolay atlatmanızı sağlar.
Elektrik kesintileri artık yalnızca üçüncü dünya ülkelerinin değil, herkesin problemi. Dijitalleşen dünyamızda bu tür krizler gerçek bir sınav. Belki de zaman zaman yaşanan bu kesintiler, teknolojiye bağımlılığımızı sorgulamak ve daha dirençli sistemler kurmak için birer fırsat sunuyor.
”Deprem Çantasında Olması Gereken 10 Hayati Eşya!” blog yazısının detaylarına buradan ulaşabilirsiniz!
FounderN Kimdir?
FounderN, girişimcilik dünyasının en güncel haberleri, inovasyon odaklı içerikleri ve ekosistemin her bir parçasına değer katan çalışmalarıyla, faaliyet gösteren dinamik bir dijital medya platformudur. 2020 yılında “Girişim Haberleri” adıyla başlayan serüvenimiz, Eylül 2024 itibarıyla FounderN kimliği ile, girişimcilik ekosisteminin ilham veren dinamik sesi olma yolculuğuna devam ediyor. FounderN; teknoloji, girişim ve yatırım dünyasındaki gelişmeleri yaratıcı ve yenilikçi bir perspektifle sunarak iş dünyasının liderlerini, yatırımcılarını ve girişimcilerini sizlerle bir araya getirir.
FounderN olarak misyonumuz, yalnızca yaşanan son gelişmeleri paylaşmak değil, okurlarımızı bu gelişmelerin aktif bir parçası haline getirmek ve ekosistemin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlamaktır. Ekosistemdeki en yeni gelişmelerden haberdar olmak, büyüyen bu topluluğun bir parçası olmak istiyorsanız, bültenimize abone olabilir, sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip ederek ilham dolu bu yolculuğa katılabilirsiniz.
Bizimle Keşfetmeye Devam Edin: İlginizi çekebilecek diğer #Gündem Haberleri için tıklayın!
Foundern LinkedIn hesabına buradan ulaşabilirsiniz.
