Bir diğer adı kitleme fonu olan kitle fonu; bir işin, projenin ve girişimin finans değerlendirmelerinin birkaç ekip tarafından yapılması ve yürütülmesine denir. Global ticaret ağında yaygın olarak kullanılan ve tercih edilen kitle fonlaması girişimci adayları ve şirket sahipleri için oldukça avantajlı, prestijli ve kolaylık sağlayan bir sistemdir.
Bir projeyi, girişimi ve üretimi hayata geçirmek isteyen kişilere finansal destek oluşturulmasını sağlayan küçük, orta büyük ölçekli yatırım bütçeleri, girişimcilerin projelerini ticarete dönüştürmelerini sağlayan önemli bir fondur.
Genel olarak kitle fonlamasının amacı; girişimci ve yatırımcıları bir araya getiren bir platform oluşturmaktır. Kitle fonlaması (Crowdfunding) Yöntemiyle Nasıl Fon Toplanır? Sorusuna cevap olarak; girişimci veya girişimci olmayan proje sahibi olan kişiler, uzman kişilerin oluşturduğu platformlarda projelerini anlatmak üzere sunum yaparlar. Platformda bulunan yatırımcılar ise projenize bağlı olarak finansal destek sağlarlar.
Kitle Fonlaması (Crowdfunding) Nedir?
Global ticaret ağında crowdfunding anlamına gelen kitle fonu girişimcilerin projelerini geniş kitlelere tanıtmak, sunmak amacıyla uzman ekipler tarafından geliştirilen girişimci ve yatırımcı buluşturma platformudur. Kitle fonlamasında üç önemli öge bulunur. Bu önemli ögeler aşağıdaki gibidir:
Proje sahibi (girişimci)
Projeyi fonlayan kişi veya kişiler
Kitle fonlama platformu
Kitle fonlama platformuna katılacak kişinin girişimci olma zorunluğu bulunmamaktadır. Bir ürün veya hizmetten kar elde etmek isteyen girişimciler veya sosyal sorumluluk projesi veya projeleri yürüten kişi ya da kişiler kitle fonlaması platformundan yararlanabilirler. Kitle fonlama platformunda bulunan katılımcılar projeye yatırım sağlayabilir veya sosyal sorumluluk projelerine destek olmak amacıyla geri ödemesiz fon ödemesi gerçekleştirebilirler.
Kitle Fonlaması (Crowdfunding) Platformları Nelerdir?
Global olarak yürütülen kitle fonlamasına Türkiye’de de yoğun bir ilgi oluşmaktadır. Proje veya girişimi bulunan kişiler ile yatırımcıların bir araya getirildiği platformda üç çeşit platform bulunur. Bu platformlar; Ödül bazlı kitle fonlama platformu, bağış olarak gerçekleştirilen kitle fonlama platformu ve hisse bazlı kitle fonlama platformlarıdır. Kitle fonlama platformlarının nasıl işlediği ile ilgili bilgiler aşağıdaki gibidir.
Ödül Bazlı Kitle Fonlama Platformu Nedir?
Ödül bazlı kitle fonlama platformu yatırımcıları teşvik etme özelliğine sahip olan teşekkür etme biçimidir. Ürün ya da proje sunumu gerçekleştiren kişilere finansal destek sağlayan veya sağlayacak yatırımcılara teşekkür olarak ödüller verilir. Bu doğrultuda sağlanan hizmet karşılığında yatırımcılar ve girişimciler arasında oluşacak iletişim kuvvetlendirilir.
Bağış Olarak Gerçekleştirilen Kitle Fonlama Platformu Nedir?
Bağış olarak gerçekleştirilen kitle fonlama platformu, diğer kitle fonlamalarına göre daha az tercih edilir. Özellikle Türkiye’de az katılımcı ve yatırımcı tarafından tercih bağış olarak gerçekleştirilen kitle fonlama türünde yatırımcı herhangi bir hediye kazanmış olmaz. Tamamen gönüllü olarak sağlanan finansal destek ile girişimcilere veya sosyal sorumluluk projesi yürüten kişilere bağış yapmış olurlar.
Hisse Bazlı Kitle Fonlama Platformu Nedir?
Hisse bazlı kitle fonlama platformu henüz Türkiye’de yürürlükte olmayan bir platformdur. Bu platformun özelliği; girişimcilerin sunduğu projeye yatırımcının hisse karşılığı finansal destek sağlaması olduğudur. Melek yatırımcılık ile benzer faktörlere sahip olan hisse bazlı kitle fonlama platformu yasa mevduatlarından onaylanması beklenilmektedir.
Kitle Fonlaması (Crowdfunding) Platformlarının Avantajları Nelerdir?
Kitle fonlaması (crowdfunding) platformunun oldukça geniş avantajları bulunur. Bu avantajlar aşağıdaki gibidir:
● Proje sahibi olan kişilerin gerekli fonlara, finansal desteğe ulaşmasında önemli bir uygulamadır.
● Yatırımcılar ile bire bir görüşülen platformlarda, girişimciler ürün veya hizmetlerini piyasaya sürmeden önce ürün tanıtımı yapmak, ürünlerini sunmak, pazar ağı giriş yapmadan ürünlerinin dönüşlerine göre geliştirmeler ve yenilikler yapmak en büyük avantajlarındandır.
● Kitle fonlama platformlarından destek ve onay alan girişimciler, melek yatırımcılar tarafından önemli kişilerdir. Çünkü melek yatırımcıları finansal destek sağladıkları projelerin müşteriler tarafından tüketilebilir olmasına ve projenin tutmama riskinin en az kategoride olmasına dikkat ederler. Kitle fonlama platformu girişimciler için önemli bir referanstır. Bu sayede projenize finansal destek sağlayacak yatırımcılara kolayca ulaşabilme imkanınız olur.
● Kitle fonlama platformuna katılan girişimcilerin feedback (pazara erken girişe yarayan dönüşümler) sahibi olurlar. Platformda bulunan katılımcılar ve yatırımcılar ile ürün veya hizmetinizin ilk bildirimlerini almış olursunuz. Bu sayede AR-GE yatırımı için maliyet gideri oluşturmadan ürünleriniz veya hizmetleriniz üzerinde geliştirmeler ve yenilikler sağlarsınız.
● Online olarak yürütülen kitle fonlama platformları katılımcı ve yatırımcı sınır bulunmayan platformlardır. Online olarak gerçekleştirdiğiniz sunumları tüm dünyadan katılan kişilere tanıtmış oluyorsunuz. Bu sayede daha fazla yatırımcıya ulaşabilirsiniz.
● Kişi sınırı olmayan ve tüm dünyadan katılım sağlanan kitle fonlama platformu ile ürününüzü hayal ettiğiniz hedef kitlenize kısa bir süre zarfında tanıtma avantajına sahip olursunuz.
Kitle Fonlaması (Crowdfunding) Platformlarının Dezavantajları Nelerdir?
● Herkese açık olan kitle fonlama platformu ile projenizin gizliliğini ortadan kaldırmış olursunuz. Kötü niyetli katılımcılarında bulunabileceği gibi projenizi siz hayata geçirmeden başkaları piyasaya sürebilir.
● Kitle fonlama platformu melek yatırımcılarının projenize destek sağlaması kadar yavaş ilerleyebilir. Bu projenizin Start UP (Pazar alanına hızlı giriş yapmak) özelliğini ortadan kaldırabilir.
Kitle fonlama platformlar diğer yatırım şekillerine göre farklıdır. Global olarak kullanılan bu platformlar ile çok fazla müşteri segmentine ulaşma imkanınız bulunur. Ancak proje anlatımlarınızı çok kalabalık bir kitleye sunacağınızı unutmadan gizlilik politikaları çerçevesinde sunmaya özen gösteriniz. Bu doğrultuda projeniz kabul edilmese dahi farklı kişilerin ele geçirmesini önlemiş olursunuz. Projenize yatırım desteği almanız ile birlikte projenizi hayata geçirirken oluşabilecek birçok maliyetinde önüne geçmiş olursunuz. Avantajlar kısmında yer alan, ürününüze piyasaya sürmeden dünya çapına geniş kitlelere tanıtmanız yüksek kazançlar elde edeceğinizin habercidir.